Anayasa Mahkemesi’nin Zinada 5 Yıl İçinde Boşanma Davası Açılabileceği Kuralına İlişkin Kararı

Anayasa Mahkemesi’nin Kararı ve Önemi

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu’nda yer alan zina nedeniyle boşanma davası açma süresine ilişkin düzenlemenin Anayasa'ya uygun olduğu yönünde karar verdi. Bu düzenleme, zina fiilinin öğrenilmesinden itibaren 6 ay ve her hâlükârda fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde boşanma davası açılmasını zorunlu kılıyor.

Bu karar, boşanma hukukundaki zamanaşımı süresiyle ilgili tartışmalara noktayı koyarken, hukuki istikrar açısından da önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Kararın Detayları ve Hukuki Dayanak

🔹 Dava Konusu:Bir başvurucu, Türk Medeni Kanunu’nun 161. maddesinde yer alan “Zina sebebiyle boşanma davası, zinanın öğrenilmesinden itibaren 6 ay ve her hâlükârda 5 yıl içinde açılmalıdır.” hükmünün hak arama özgürlüğünü kısıtladığını iddia ederek iptalini talep etti.

🔹 Anayasa Mahkemesi’nin Gerekçesi:Anayasa Mahkemesi, yaptığı değerlendirmede şunları vurguladı:

✅ Boşanma davalarına ilişkin sürelerin kamu düzeni açısından gerekli olduğu,

✅ Zina gibi kişisel ve özel hayata dair konuların belirsiz süre boyunca yargıya taşınmasının hukuki güvenliği zedeleyebileceği,

✅ Belirli bir süre içinde dava açma zorunluluğunun, hem davacının hem de davalının hukuki istikrarını korumaya yönelik olduğu,

✅ Kanun koyucunun takdir yetkisi kapsamında bu düzenlemenin Anayasa'ya uygun olduğu.

Sonuç: Anayasa Mahkemesi, bu sürenin adil yargılanma hakkına ve hak arama özgürlüğüne aykırı olmadığına karar vererek iptal talebini reddetti.

Hukuki Etkileri ve Uygulama Açısından Değerlendirme

📌 Bu Karar Ne Anlama Geliyor?

1️⃣ Boşanma sürecinde, eşlerden biri zinaya dayanarak dava açacaksa 5 yıl içinde başvurmak zorunda.

2️⃣ Hak kayıplarının önüne geçmek için zamanaşımı sürelerine dikkat edilmesi gerekiyor.

3️⃣ Daha önce verilen emsal kararlarla uyumlu olduğu için hukuki istikrar sağlanmış oldu.

📌 Boşanma Davalarında Sürelerin ÖnemiTürk Medeni Kanunu’na göre sadece zina değil, diğer özel boşanma sebepleri için de dava açma süreleri bulunuyor. Örneğin:

✅ Terk nedeniyle boşanma – en az 6 ay boyunca terk edilen eşin başvurması gerekir.

✅ Fiili ayrılık nedeniyle boşanma – 3 yıl boyunca fiili ayrılık halinde dava açılabilir.

✅ Genel boşanma nedenleri – belirli bir süre sınırı olmamakla birlikte, boşanma davasının hakkın kötüye kullanımı kapsamında değerlendirilmemesi için makul süre içinde açılması gerekir.